Bebeği için en iyisini isteyen annelerin, gebelik sırasında en fazla düşündüğü şey doğum sürecine karar vermektir. Anneler vajinal doğum ve sezaryen ismi verilen cerrahi işlemle yavrularını dünyaya getirebilmektedir.
Dünyada en fazla yapılan cerrahi işlemlerden biri olan sezaryen doğum, vajinal doğumun anne ya da bebek için mümkün olmadığı çeşitli durumlarda, ameliyathane ortamında, karın ve rahimde kesiler oluşturularak bebeğin doğurtulması işlemidir.
Sezaryenin, doğum zamanının önceden belirlenmesi ve hızlı bir şekilde doğumun gerçekleşmesi gibi pek çok avantajı bulunur. Bu bağlamda, sezaryen doğum hangi durumlarda gereklidir sorusunun cevabını ve sezaryen doğum hakkında daha fazla bilgiyi makalemizde ele aldık. Yazımızı okuyarak sezaryen gerektiren durumlar konusunda bilgi edinebilirsiniz.
Sezaryen Doğum Neden Yapılır?
Sezaryen doğuma karar vermeden önce, yapma kararının kişi bazında verildiğini ve her gebeliğin bireysel koşullarına göre doğum şeklinin değiştiğini göz ardı etmemeniz gerekir. Çünkü, doğumda öncelikli amaç annenin sağlıklı bir şekilde bebeğini dünyaya getirmesini sağlamaktır.
Bu bağlamda, sezaryen doğuma neden olan bir takım durumlar vardır. Bunlar genellikle anneye ve bebeğe bağlı nedenler olarak iki başlık altında incelenebilir.
Anneye Bağlı Nedenler
Annenin sağlık koşulları, vajinal doğumu anne veya bebek için güvensiz hale getirebilir. Örneğin kalp hastalıkları, ilaç kullanımı, yüksek tansiyon, enfeksiyon, rahim anomalileri, geçmiş cerrahi müdahaleler ve aile geçmişi gibi fizyolojik sorunlar, normal doğumun gerçekleşmemesine sebep olabilir.
Bunların yanı sıra daha önce sezaryen geçirmiş olan kadınların sonraki gebelikler için de tekrar sezaryen yaptırmaları gerekebilir. Bunun nedeni, daha önce yapılan sezaryenden sonra deri dokusunun tam olarak iyileşme göstermemesidir. Bu durumda da normal doğum sırasındaki kasılmalarda kesi bölgesinin yırtılma riski vardır. Ama bazı durumlarda sezaryenden sonra vajinal doğum da mümkün olabilir.
Ayrıca, gebelik zehirlenmesi gibi annenin organlarına hasar verecek rahatsızlıklarda da sezaryen kararı alınabilmektedir. Kısacası riskli gebelikler, uzmanların sezaryen kararı vermesinin en önemli etkenlerinden biridir.
Bunun yanında, bazı durumlarda bebeğe bağlı nedenler de sezaryen kararının verilmesine neden olabilir.
Bebeğe Bağlı Nedenler
Sezaryen ile doğum kararı, bebeğe bağlı nedenlerden kaynaklı olarak da verilebilir. Bu nedenler, bebeğin anne karnındaki duruşundan kilosuna kadar olan bir çok unsuru içerebilir. Bebeğe bağlı sezaryen nedenleri aşağıdaki gibi sıralanabilir.
Fetal Stres
Fetal stres, bebek yeterince oksijen alamadığında ortaya çıkar. Bebeğin daha fazla zarar ameliyatı gerçekleşir.
Plasenta Ayrılması
Plasenta ayrılması, bebeği besleyen organ olan plesantanın serviksi kaplamasıyla oluşan ve bebeğin vajinal yolla doğmasını imkansız hale getiren bir durumdur. Plasenta ayrılması, ciddi kanama riski taşıdığından, bu durumun yaşandığı doğumların sezaryen olarak gerçekleştirilmesi gerekir.
Pelvik Darlık
Pelvik açıklığın normalden daha dar olduğu durumlarda bebeğin vajinal şekilde doğması riskli olabilir. Bu nedenle sezaryen doğum yapılması önerilir.
Fetal Makrozomi
Fetal Makrozomi, bebeğin normal boyutlardan daha iri olması olarak tanımlanabilir.Fetal makrozomi, ortalamadan önemli ölçüde daha büyük olan, doğumda genellikle, 4.000 gram ağırlığındaki yeni doğmuş bir bebeği tanımlamak için kullanılan tıbbi bir terimdir. Bu durum gebeliklerin yaklaşık %10'unda görülür ve genellikle annenin diyabeti, obezitesi veya gebelik sırasında aşırı kilo almasıyla bağlantılıdır.
Fetal makrozomi doğum sırasında, bebeğin köprücük kemiğinde sinir hasarına ve kırıklara neden olabilen omuz distosisi gibi komplikasyonlara yol açabilir. Ek olarak, fetal makrozomi, brakiyal pleksus yaralanması gibi doğum yaralanmaları riskini artırabilir.
Bu nedenle doktorlar doğum sırasında komplikasyon riskini azaltmak için sezaryen planlamayı önerebilir. Ama asıl riski azaltan şey hamilelik boyunca bebeğin boyutunu ve kilosunu yakından takip etmektir. Bu sayede, bebek çok büyüyorsa erken doğum planlanabilir.
Bebeğin Pozisyonu
Vajinal doğumun sağlıklı bir şekilde gerçekleştirilmesi için bebeğin pozisyonu çok önemlidir. Bebek, normal bir şekilde doğmak için en uygun baş aşağı pozisyonda olmalıdır. Eğer bebek bu pozisyonda değilse sezaryen gerekebilir.
Doğum Sancılarının Başlamaması
Doğum sancısı, annenin sağlıklı bir normal doğum gerçekleştirebilmesi için gerekli olan unsurlardan biridir. Eğer doğum sancıları başlamazsa ya da gecikirse, anne ve bebeğin sağlığı bu durumdan olumsuz etkilenebilir. Bu nedenle, doğumun sağlıklı bir şekilde gerçekleşebilmesi için sezaryen ameliyatı yapılabilir.
İkiz veya Üçüz Gebelik
İkiz veya üçüz gibi birden fazla bebek taşıyan anneler için normal doğum risk oluşturuyorsa sezaryen gerekebilir.
Uzun Süreli Doğum
Bazen doğum çok uzun sürebilir. Uzun süren doğumlar, anneyi ya da bebeği komplikasyon riski altına sokabilir. Bu gibi durumlarda da bebeği güvenli bir şekilde doğurmak için sezaryen gerekebilir.
Sezaryen Doğum Sonrası Size ve Bebeğinize İyi Gelecek Tavsiyeler
Hamilelik süresince heyecanlı bekleyişiniz kısa sürede gerçekleşen sezaryen ameliyatıyla sona erdi. Şimdi ise sezaryen doğum sonrası iyileşme sürecine girdiniz. Öncelikle bu sürecin biraz zaman alabileceğini ve bu süre zarfında kendinize iyi bakmanızın bebeğiniz için çok önemli olduğunu unutmamanız gerekir. Bu nedenle sizler için bazı tavsiyeler hazırladık. Umarız bu süreç sizler için sağlıklı ve iyileştirici bir şekilde geçer.
Doğum Sonrası İyileşme
Öncelikle sezaryen doğum sonrasında doktorunuzun talimatlarına uymanızı öneririz. Doktorunuz, sezaryen doğum sonrasında kendinize ve bebeğinize nasıl bakacağınız konusunda size özel talimatlar verecektir. Reçete edilen ilaçları almak, insizyon bölgesini temiz tutmak ve takip randevularınızı ertelememeniz gerekir.
Bunun yanı sıra cerrahi müdahaleler sonrasında dinlenmeniz tavsiye edilir. Önemli bir operasyon olan sezaryenden sonra da vücudunuzun iyileşmek için zamana ihtiyacı vardır. Bu nedenle beslenme ve dinlenme çok önemlidir. Özellikle ameliyattan sonraki ilk birkaç hafta, yorucu faaliyetlerden kaçınmaya ve bol bol dinlenmeye çalışmanızı öneririz.
Bunun yanı sıra, sezaryen doğum dikişlerinize dikkat etmeniz de gerekir. Bu doğrultuda kesi bölgesini temiz ve kuru tutmanız gerekir. Kızarıklık, şişme veya akıntı gibi enfeksiyon belirtilerine dikkat etmeniz ve bunlardan herhangi birini fark ederseniz derhal doktorunuzla iletişime geçmeniz önerilir.
Sezaryen ameliyatında uygulanan anestezi yöntemleri ile süreç ağrısız bir şekilde sonlanır. Ama operasyon sonrasında anestezinin etkisi geçtiğinde ağrı yaşayabilirsiniz. Ağrı kesici ilaçlarla yönetilebilen bu süreçte rahatsızlık hissiniz yüksek olabilir. Ağrı kesici kullandığınız halde ağrınız devam ediyorsa doktorunuzu bu konu hakkında bilgilendirebilirsiniz.
Kendinizi İyi Hissettiğiniz Anda Bebeğinizi Emzirebilirsiniz!
Bir anne için bebeğini emzirmek çok önemlidir. Sezaryen ameliyatından sonra da enfeksiyon ve kanama gibi komplikasyon riskini azaltmaya yardımcı olabileceğinden bebeğinizi emzirebilirsiniz. Eğer bebeğinizi emzirmekte güçlük çekiyorsanız ailenizden ya da en yakın sağlık kuruluşundan bu konuda yardım isteyebilirsiniz.
Sezaryenden sonra iyileşme sürecinde kendinize ve bebeğinize bakmakta zorlanabilirsiniz. Bu durumda da yakınlarınızdan yardım istemeniz ve bu konuda çekinmemeniz gerekir.
Sezaryen doğum yapmak duygusal olarak zorlayıcı olabilir. Bu sürede keyif aldığınız kişisel bakım etkinliklerine zaman ayırabilirsiniz. Ruh sağlığınızı korumak açısından öz bakımınızı ihmal etmeyin. Ayrıca, arkadaşlarınız, eşiniz ve doktorunuzla duygularınız hakkında konuşabilirsiniz.
Son olarak sezaryen sonrası iyileşme zaman alır ve bu dönemde sabırlı olmanız gerekir. Ayrıca bu süreçte genel kabuller yerine doktorunuzun tavsiyelerini dinlemeyi ve ona güvenmeyi unutmayın.
